 |
| Resim Kaynak: John White |
GİZEMLİ BİÇİMDE
ORTADAN KAYBOLAN
ROANOKE KOLONİSİ
Esrarengiz biçimde ortadan kaybolan Roanoke Kolonisi Mist'in yeni konusu.
İyi okumalar!
 |
| Sir Walter Raleigh |
Yapılan araştırmalardan sonra Sir Walter Raleigh, Kuzey Amerika'da koloni kurmak için Kraliçeden 10 yıllık izin almak için kolları sıvadı. Süreci hızlandırmak ve kolaylaştırmak için keşfettikleri kıyılara Kraliçe I. Elizabeth onuruna Virginia ismi verildi ve Raleigh, Kraliçeden izni aldı. Kraliçe ve Walter Raleigh kurulacak koloninin hem Yeni Dünya için bir kapı hem de iyi bir askeri üs olacağını düşünüyorlardı.
Ancak verilen bu 10 yıllık süre içerisinde koloni kurulmazsa eğer izin iptal edilecekti. Zamanla yarışan Raleigh, sadece erkeklerden ve çoğunlukla savaşa katılmış emekli askerlerden oluşan ilk göçmen grubunu 1585 yılının Nisan ayında gönderdi. Grup başkanı Sir Richard Grenville'da ise bölgedeki gerekli araştırmayı yapıp sonuçları rapor etmesi için İngiltere'ye dönme emri verilmişti.
Tarih 29 temmuz gününü gösterdiğinde göçmenler Amerika kıyısına ulaştı. Ancak ulaşır ulaşmaz büyük bir sorunla karşılaştılar. Gemilerden birinin karaya oturup parçalanmasıyla yiyeceklerinin büyük bölümünü kaybettiler. Bu da asıl amaçlarına odaklanmalarını zorlaştırdı. Kıtlıkla mücadele ederken birde köylülerle hırsızlıkla ilgili bir takım sorunlar yaşadılar ve kapışma sonucunda köyü yaktılar.
Grenville yaşanan bu olaya ve yiyeceklerin azalmasına rağmen 1586 yılı Nisan ayında fazla insan ve yiyecekle beraber dönme sözü vererek yaklaşık 75 kişilik grubu, İngiliz kolonisi kurma amacıyla Roanoke Adasının kuzeyinde bıraktı ve bölgeden ayrıldı.
Amerika'da bırakılan grubun yerlilerle sorunlarının devam etmesi, kıtlık ve Grenville'in söylenen zamanda dönmemesi üzerine göçmenler, Karayipler'de yaptığı başarılı keşfin ardından ülkesine dönmekte olan Sir Francis Drake'in beraber dönme önerisini kabul ettiler ve Amerika'dan ayrıldılar. Grenville ise bu olayın üzerinden iki hafta geçtikten sonra Amerika'ya ulaştı ve koloniyi bıraktığı yerde bulamadı. Adadaki İngiliz varlığını ve Raleigh'in Virjinya'da koloni kurma iznini devam ettirmek üzere 15 kişiyi orada bıraktı ve İngiltere'ye dönmek üzere yola çıktı.
Raleigh, 1578 yılında başkanlığını arkadaşı John White'ın yaptığı 121 kişilik ikinci göçmen grubunu gönderdi.
 |
| Resim Kaynak: home.nps.gov |
İngiliz yerleşiminin valisi.
Göçmenler 22 Temmuz 1587'de Roanoke Adası'na ulaştı. Gönderilen grubun görevi daha önceki 15 kişilik ekibi bulmaktı ancak sadece bir kişinin kemiklerini bulabildiler. Geri kalanlardan hiçbir iz bulunamadı. Yerli kabilelerden İngilizlere yardımcı olmak isteyen biri, daha önce orada bırakılan ekibin saldırıya uğradığını ancak 9 kişinin saldırıdan kurtularak bir kayıkla kaçtığı haberini verdi. Bu süreçte White'ın kızı 18 Ağustos tarihinde doğum yaptı. Amerika'da doğan ilk İngiliz olan bebeğe ise Virgina Dare ismi verildi.
John White, yerlilerle aralarındaki sorunu düzeltmek için çok çaba harcasa da aradaki buzları çözemedi. Haliyle göçmenler hayatlarından endişe etmeye başladılar ve ısrarlar sonucunda yardım getirmesi için White'ı İngiltere'ye dönmesi için ikna ettiler. John White göçmenleri adada bırakarak Amerika kıyılarından ayrıldı. Bu grubun içinde karısı, kızı ve torunu Virginia Dare'de vardı.
John White'ın yolculuğu epey sorunlu geçti. Sebebi ise kışın Atlantik Okyanusunun oldukça çetin olması ve bu mevsimde okyanusu geçmek bir hayli zor. Gemilerde bu tür yolculuk için oldukça elverişsiz. Aynı zamanda İspanya ile olan savaş devam ediyordu. Zorlu hava şartları, gemilerin ebadının yetersizliği ve savaşın devam etmesi sebebiyle White'ın adaya dönüşü tam 2 -3 sene gecikti. White, uzun süren zorlu yolculuktan sonra 18 Ağustos 1590 yılında adaya dönmeyi başardı. Ancak döndüğünde adada kimseyi göremedi. Koloniden eser yoktu. Yoğun araştırmalar ve aramalar sonucunda adada bırakılan erkek, kadın ve çocuktan oluşan gruba dair hiçbir iz bulunamadı. Tek buldukları ağaca kazılı olan CROATOAN kelimesiydi. Yaklaşan fırtınadan dolayı White ve ekibi aramayı sonlandırdı ve eli boş bir şekilde Roanoke kıyılarını terk etti.
Peki Koloniye ne oldu?
- Hakkında birçok teori ve spekülasyonlar üretilen koloni ile ilgili bazı varsayımlar şöyle:
- Kayıp koloniyle ilgili birçok varsayım bulundu ve teoriler üretildi. Çoğunluk bir fikre tutunmuştu bu fikir ise göçmenlerin yerlilerin arasına karışmış olmasıydı. Hatta bazı söylentilere göre yıllar sonra koloniden bazılarının yerli kabile halkının arasında görüldüğüydü. Ancak somut bir kanıt ne yazık ki yok.
- Arkeolog Lavrence Stager'a göreyse göçmenlerin Kızılderili yerliler tarafından yenmiş olabileceği. Bu düşünce ihtimali ise en yüksek olanı.
- Bir diğer varsayımsa, 2 yıl boyunca yalnız kaldıkları bu adada beklemekten vazgeçip, İngiltere'ye dönme girişiminde bulundukları ve girişim sonucunda hayatlarını kaybetmiş olmaları.
- Koloninin ağaca kazılı olan CROATOAN adasına taşınmış olabileceği de teoriler arasında.
- Son olarak göçmenlerin İspanyollar tarafından öldürülmüş olma ihtimalide düşünülmekte. Sebebi ise İspanyolların bir zamanlar Güney Carolina'da bir Fransız kolonisini yok etmiş olması. White'ın koloninin kaybolduğunu duyurmasının üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen İspanyollar kayıp İngilizleri aramakta olduklarını duyurmuşlar. Dolayısıyla İspanyollar tarafından öldürüldüğü ihtimalinin de üstü çizilmiş durumda. Yaklaşık 112-121 kişiden oluşan Roanoke kolonisine ne olduğu halen büyük bir gizem.
 |
| John White'ın 1585 tarihli suluboya tablosu: Kuzey Carolina'daki Secotan Kızılderililerinin Dansı. |
Resim Kaynak: britishmuseum.org |
Kaynaklar:
https://www.kooplog.com/roanoke-olayi/
https://tr.wikipedia.org/wiki/Roanoke_Kolonisi
https://www.britannica.com/story/the-lost-colony-of-roanoke
https://www.outerbanks.org/things-to-do/museums-and-historic-sites/the-lost-colony-outdoor-drama/
https://en.wikipedia.org/wiki/Roanoke_Colony